Sau hòa bình lập lại, Lộng Chương cùng các ông Nguyễn Văn Niêm, Ngọc Đĩnh, Việt Hồ và Hà Văn Cầu lập ra ban kịch Mùa Thu. Lộng Chương dựng Tác-tuýp của Molière theo phương hướng Việt Nam hóa, phục trang kiểu ta, diễn như chèo. Lộng Chương cùng Ngọc Đĩnh, bước ra sân khấu, đều phe phẩy cái quạt giấy, hút thuốc lá sâu kèn (có lúc còn nhai trầu bỏm bẻm). Nhà văn Nguyễn Tuân, sau khi xem, tìm đến, chỉ giơ một ngón tay cái, nói một câu:
 |
| Lộng Chương - 1978 |
- Tài lắm! Bợm lắm! Đúng là ta diễn kịch Tây theo
kiểu ta!
Năm 1956, Lộng Chương cùng Hà Văn Cầu, Trần Huyền
Trân, Lưu Quang Thuận, Nguyễn Đình Hàm … bỏ tiền túi lập Đoàn Chèo Cổ Phong; với ý định khôi phục
và chấn hưng bộ môn nghệ thuật truyền thống quý hiếm của dân tộc. Các ông đã tổ chức đi đón các cụ nghệ nhân An
Văn Mược, Phạm Hồng Lô (Ninh Bình), Trần Văn Toái, Nguyễn Túy (Nam Định), cụ
Chiêu (Hưng Yên) về để khai thác các vở cũ (Sau này, khi đoàn Cổ Phong được
chuyển giao về Ty Văn hóa Sơn Tây, số kịch bản này các ông đã đem tặng lại cho Nhà
hát Chèo).
Ngày diễn vở ra mắt Đoàn, ngoài các lãnh đạo ngành văn hoá, còn có
đông đảo bạn bè trong giới văn nghệ sĩ ở Hà Nội: Nguyễn Tuân, Nguyễn
Huy Tưởng, Tô Hoài, Nguyễn Đình Thi, Nguyên Hồng, Bùi Xuân Phái, Thế
Lữ, Phạm Viết Song, Bùi Huy Phồn, Văn Cao, Bửu Tiến, Chu Ngọc…; những
văn nghệ sĩ miền Nam có: Đoàn Giỏi, Nguyễn Sáng, Lưu Chi Lăng, Ngô
Huỳnh…
Vở diễn thành công ngoài dự kiến. Mọi người đều
hồ hởi. Rượu được mang ra. Tất cả nâng ly. Tất cả nâng lên, đặt
xuống, lại nâng lên rồi đặt xuống. Rượu cứ thế rót. Người không uống được rượu là
Hà Văn Cầu cũng bị một phen say thừa sống thiếu chết. Còn những con sâu rượu như Lộng Chương, Trần
Huyền Trân, Văn Cao… chắc chắn không còn biết… trời đất là gì nữa và
cũng không biết… tàn sao vào lúc nào!
Như vậy là, Lộng Chương cùng các bạn hữu đã mang nhận thức Văn học Nghệ thuật phải "đậm đà bản sắc dân tộc" tức cách đây hơn nửa thế kỷ rồi!
Theo GS Hà Văn Cầu
(*) Báo Lao động... ; Sách “Lộng Chương trong trái tim bè bạn”, Nxb Hội Nhà văn, 2013.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét